Phân tích chi tiết mạch điều khiển bơm luân phiên

Phân tích chi tiết mạch điều khiển bơm luân phiên

Sơ đồ này điều khiển hai động cơ (bơm) chạy luân phiên với hai chế độ: MAN (bằng tay) và AUTO (tự động). Hệ thống được thiết kế để giảm tải và duy trì tuổi thọ cho cả hai động cơ. Các phần tử trong mạch bao gồm:

1. MODE (Công tắc chọn chế độ): Chuyển đổi giữa chế độ MAN và AUTO.
2. RL (Relay): Điều khiển việc kích hoạt hoặc vô hiệu hóa Timer.
3. T1, T2 (Timer): Quy định thời gian hoạt động luân phiên của các động cơ.
4. K1, K2 (Contactor): Điều khiển cấp nguồn cho động cơ 1 (M1) và động cơ 2 (M2).
5. Nút nhấn ON1, ON2, OFF1, OFF2: Điều khiển trực tiếp các contactor trong chế độ MAN.
6. Các tiếp điểm thường đóng (NC) và thường hở (NO): Tham gia vào logic điều khiển luân phiên.

I.Nguyên lý hoạt động

1. Chế độ MAN (bằng tay):

• Công tắc MODE được bật (RL tác động):
  • Tiếp điểm thường đóng RL mở, Timer T1 và T2 không được cấp điện.
  • Các nút nhấn ON1, ON2 và OFF1, OFF2 điều khiển độc lập từng động cơ qua contactor K1 và K2.
• Hoạt động cụ thể:
  • Nhấn nút ON1:
    • Dòng điện cấp đến cuộn dây contactor K1, kích hoạt động cơ M1.
    • Tiếp điểm thường hở (NO) K1 tự giữ mạch, duy trì trạng thái hoạt động ngay cả khi nhả nút ON1.
  • Nhấn nút OFF1:
    • Ngắt điện cuộn dây contactor K1, động cơ M1 ngừng hoạt động.
  • Tương tự, nhấn ON2 và OFF2 để điều khiển động cơ M2.

Phân tích chi tiết cặp tiếp điểm trong chế độ MAN:

• RL NC: Ngắt điện tới Timer T1 và T2, vô hiệu hóa chức năng tự động.
• K1 NO: Kích hoạt và tự giữ mạch khi ON1 được nhấn.
• K2 NO: Kích hoạt và tự giữ mạch khi ON2 được nhấn.

2. Chế độ AUTO (tự động):

• Công tắc MODE ở chế độ hở (RL không tác động):
  • Tiếp điểm thường đóng RL đóng, cấp điện cho Timer T1 và T2.
  • Mạch điều khiển luân phiên hoạt động dựa trên thời gian cài đặt trước.
• Hoạt động cụ thể:
  • Nhấn nút ON1:
    • Contactor K1 kích hoạt, động cơ M1 bắt đầu hoạt động.
    • Đồng thời, Timer T1 được cấp điện và bắt đầu đếm thời gian.
    • Khi Timer T1 hết thời gian:
      • Tiếp điểm thường đóng (NC) T1 mở, ngắt điện contactor K1, dừng động cơ M1.
      • Tiếp điểm thường hở (NO) T1 đóng, cấp nguồn cho Timer T2 và contactor K2, động cơ M2 bắt đầu hoạt động.
  • Quá trình lặp lại:
    • Khi Timer T2 hết thời gian, Timer T1 lại khởi động, động cơ M1 hoạt động trở lại.

II.Phân tích chi tiết cặp tiếp điểm trong chế độ AUTO:

1. RL NC: Đóng lại, cấp điện cho Timer T1 và T2 khi chế độ AUTO được chọn.
2. T1 NC:
   • Ban đầu, đóng để duy trì điện cho cuộn dây K1, kích hoạt động cơ M1.
   • Khi Timer T1 đếm đủ thời gian, T1 NC mở, ngắt điện tới K1, dừng động cơ M1.
3. T1 NO:
   • Ban đầu, mở để cách ly Timer T2 và cuộn dây K2.
   • Khi Timer T1 hết thời gian, T1 NO đóng, cấp điện tới Timer T2 và K2.
4. T2 NC và T2 NO:
   • Hoạt động tương tự với T1, nhưng đảo ngược để điều khiển động cơ M2.

III.Các lưu ý kỹ thuật:

1. Công tắc MODE:
   • Đảm bảo RL hoạt động ổn định để chuyển đổi chính xác giữa hai chế độ.
   • Vị trí hở/ngắt của công tắc phải rõ ràng.
2. Timer:
   • Kiểm tra giá trị thời gian cài đặt trên Timer T1 và T2.
   • Đảm bảo các tiếp điểm của Timer chuyển đổi chính xác.
3. Contactor K1, K2:
   • Đảm bảo lực ép tiếp điểm đủ để truyền tải dòng điện lớn khi động cơ hoạt động.
   • Kiểm tra thường xuyên để tránh tiếp điểm bị cháy do hồ quang.

IV.Các lỗi thường gặp và cách khắc phục:

1. Lỗi Timer không chuyển trạng thái:
   • Nguyên nhân: Timer hỏng hoặc không được cấp điện đúng cách.
   • Khắc phục: Kiểm tra điện áp vào Timer, đảm bảo cài đặt thời gian chính xác.
2. Lỗi động cơ không luân phiên:
   • Nguyên nhân: Tiếp điểm của Timer T1 hoặc T2 không hoạt động.
   • Khắc phục: Kiểm tra và thay thế tiếp điểm bị hỏng.
3. Lỗi không vào chế độ AUTO:
   • Nguyên nhân: RL không hoạt động hoặc công tắc MODE bị lỗi.
   • Khắc phục: Kiểm tra cuộn dây và tiếp điểm RL, sửa chữa hoặc thay thế công tắc MODE.
4. Contactor không tự giữ:
   • Nguyên nhân: Tiếp điểm tự giữ NO của K1 hoặc K2 bị lỗi.
   • Khắc phục: Vệ sinh hoặc thay thế contactor.

V.Kết luận

Mạch điều khiển luân phiên này là một giải pháp hiệu quả để tối ưu hóa hoạt động của hai động cơ, đảm bảo chúng hoạt động luân phiên và đồng đều tăng tuổi thọ động cơ đặc biệt là động cơ bơm nước trong các tòa nhà .

PS : Làm chủ về kỹ thuật là nền tảng giúp anh em trở thành kỹ sư giỏi thăng tiến trong sự nghiệp và thay đổi mức lương nhanh chóng . Thiết kế điện được coi là chìa khóa cho sự nghiệp giỏi về chuyên môn kỹ thuật hệ thống điện . Khóa học sẽ giúp bạn làm chủ mọi vấn đề vướng mắc trong kỹ thuật . Mời bạn tham gia học thử trải nghiệm khóa học tại link sau : ĐĂNG KÝ HỌC THỬ