Ngày nay, với tốc độ phát triển không ngừng, các toà nhà đều trang bị nhiều thiết bị hiện đại như máy tính, ti vi, và các đồ điện khác…Hầu hết các thiết bị này đều là loại tiêu thụ điện năng, do đó nguy cơ phát tia lửa điện gây hoả hoạn là rất cao. Đám cháy một khi không được phát hiện sớm sẽ lan rất nhanh và rất khó để kiểm soát. Do vậy, việc lắp đặt một hệ thống dò tìm và cảnh báo sớm đám cháy là một điều vô cùng quan trọng trong việc phòng cháy chữa cháy.

Hệ thống báo cháy tự động được lắp đặt tại tất cả các khu vực có nguy cơ cháy của công trình bằng hệ thống báo cháy địa chỉ. Với hệ thống báo cháy địa chỉ ngoài chức năng báo cháy thông thường hệ thống còn có khả năng kết nối, tích hợp và điều khiển các hệ thống kỹ thuật bằng các giao thức chuyên dụng và phần mềm điều khiển. Các thiết bị ngoại vi phải được lựa chọn hợp lý sao cho phù hợp với thiết kế toà nhà.

Căn cứ đặc điểm của mục tiêu bảo vệ, tính chất quan trọng của công trình và tiêu chuẩn TCVN 5738-2001 “Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu thiết kế”, chúng tôi thiết kế hệ thống báo cháy cho công trình. Hệ thống báo cháy tự động nhằm phát hiện sự cháy nhanh chóng, chính xác, để thông báo kịp thời khi đám cháy mới phát sinh.

Dựa trên  cách phân vùng quản lý chúng tôi thiết kế hệ thống báo cháy gồm các trung tâm báo cháy báo cháy địa chỉ loại 250 địa chỉ/loop (125 địa chỉ đầu báo và 125 địa chỉ module) được bố trí như sau:

  • Tủ trung tâm báo cháy cho tòa nhà.
  • Số lượng địa chỉ trên mỗi loop phải đảm bảo dự phòng 20%.
  • Trung tâm báo cháy đảm bảo quản lý tất cả các đầu báo cháy tại vị trí có nguy hiểm cháy, tùy vào tính chất từng phòng, khu vực mà lắp đặt đầu báo cháy khói hay nhiệt.

Hệ thống báo cháy bao gồm:

  1. Trung tâm báo cháy.
  2. Các loại đầu báo cháy tự động.
  3. Nút ấn khẩn cấp.
  4. Còi, đèn báo cháy.
  5. Các loại module.
  6. Hệ thống liên kết.

Trung tâm báo cháy

Trung tâm báo cháy là nơi nhận, phân tích và xử lý tín hiệu, điều khiển hệ thống báo cháy và liên động các hệ thống kỹ thuật khác

Tủ  trung tâm báo cháy 250 địa chỉ/loop cho phép mở rộng lên đến 08 loop đặt tại phòng thường trực tại tầng 1, lắp đặt trên tường ở độ cao phù hợp để điều khiển sử dụng

Các đầu báo cháy tự động

Đầu báo cháy khói địa chỉ:

Các đầu báo cháy khói được trang bị cho các khu vực công cộng, sảnh, hành lang, các phòng kỹ thuật. Các đầu báo được bố trí lắp đặt trên trần bê tông hoặc trần giả với khoảng cách theo tiêu chuẩn nhằm phát hiện sớm khi có khói trong không gian tác động đến đầu báo và xử lý báo về trung tâm về vị trí xảy ra sự cố

Đầu báo cháy nhiệt cố định kết hợp gia tăng địa chỉ:

Đầu báo cháy nhiệt gia tăng được trang bị cho khu vực tầng hầm, các phòng ở. Quy cách lắp đặt giống đầu báo khói nhằm phát hiện chính xác vị trí, không gian phòng có nhiệt độ gia tăng đến ngưỡng tác động của đầu báo và đầu bào xử lý tín hiệu báo về trung tâm báo cháy

Đầu báo cháy nhiệt cố định địa chỉ:

Đầu báo cháy nhiệt cố định được trang bị cho khu vực nhiệt độ thường xuyên cao, các khu vực bếp. Quy cách lắp đặt giống đầu báo khói nhằm phát hiện chính xác vị trí, không gian phòng có nhiệt độ gia tăng đến ngưỡng tác động của đầu báo và đầu bào xử lý tín hiệu báo về trung tâm báo cháy

Nút ấn khẩn cấp:

Nút ấn báo cháy địa chỉ được trang bị tại các vị trí không gian chung, hành lang, cầu thang, vị trí dễ quan sát. Khi con người phát hiện có sự cố mà chưa đủ thông số để hệ thống đầu báo hoạt động thì có thể ấn cưỡng bức gửi tín hiệu để trung tâm báo cháy ra tín hiệu báo động và điều khiển các thiết bị ngoại vi

Còi đèn báo cháy kết hợp:

Còi báo động và đèn báo là loại không địa chỉ có thể nối trực tiếp vào mạch báo động NAC của tủ điều khiển hoặc kết nối thông qua các mô đun điều khiển. mạch chuông và đèn có thể chọn hiển thị hoặc không hiển thị dùng các công tắc chọn trên mô đun.

Điện áp 24VDC

Mức âm thanh tối thiểu 85DB nhiều loại  âm thanh, chọn lựa được.

Module

Các module điều khiển có điện áp:

Module điều khiển chuông đèn có chức năng chuyên dụng điều khiển chuông đèn khi nhận được lệnh điều khiển từ trung tâm báo cháy

Module điều khiển ra cho thiết bị ngoại vi (không điện áp):

Module cổng vào/ ra có chức năng điều khiển các thiết bị ngoại vi trong công trình như hệ thống hút khói, tăng áp, thang máy…. qua các tiếp điểm khô

Các module 2 đầu vào & các module 1 đầu vào:

Các module giám sát có chức năng chuyển đổi địa chỉ sang hoạt động điện và ngược lại để giám sát hệ thống chữa cháy, các van kèm công tắc giám sát…..

Hệ thống liên kết

Hệ thống bao gồm: Các linh kiện, dây tín hiệu, cáp tín hiệu, hộp nối dây  cùng các bộ phận khác tạo thành tuyến liên kết thống nhất các thiết bị của hệ thống báo cháy.

  • Dây tín hiệu 2 x 1 mm2  là loại xoắn chống nhiễu và dây cấp nguồn luồn trong ống ghen chống cháy PVC – D20 chôn chìm trong tường hoặc đi trên trần nhà.
  • Dây cấp nguồn 2 x 1,5 mm2  cấp nguồn luồn trong ống ghen chống cháy PVC – D20 chôn chìm trong tường hoặc đi trên trần nhà.
  • Dây tín hiệu và đây cấp nguồn trục đứng được đi theo máng cáp.

Nguồn điện dự phòng

Nguồn cấp chính cho hệ thống được lấy từ lưới điện 220VAC của Công trình và cấp cho tủ trung tâm qua bộ ổn áp, các thiết bị khác của hệ thống làm việc với điện áp 24VDC được cấp bởi tủ trung tâm. Để đảm bảo hệ thống báo cháy làm việc liên tục khi mất điện hoặc có cháy, chúng tôi dùng nguồn Accu dự phòng có dung lượng đảm bảo cho hệ thống làm việc thường trực 24/24h ngay cả khi bị mất điện lưới.

Điều khiển liên động và phạm vi công việc

Điều khiển thang máy:

Khi có cháy xảy ra Module điều khiển thiết bị ngoại vi xuất tín hiệu điều khiển  khẩn cấp chuyển thang máy xuống tầng 1. Tín hiệu điều khiển thang máy từ hệ thống báo cháy phải được xem là tín hiệu ưu tiên, chiếm quyền điều khiển của hệ thống điều khiển thang máy. Module điều khiển phải được lắp cho mỗi tủ điều khiển động cơ thang máy.

Tín hiệu được cung cấp, tổng quát phải là loại tiếp điểm thường đóng, không có điện thế, nó sẽ phải mở trong trường hợp báo cháy. Nhà thầu phải liên hệ với những tổ chức khác có liên quan để biết chính xác những yêu cầu để hoàn thành đầy đủ chức năng này.

Mỗi một module điều khiển cách ly khỏi tủ điều khiển trong khoảng thời gian hệ thống được bảo trì hoặc thử nghiệm.

Chức năng “dừng” thiết bị điều hòa không khí phải là độc lập trừ khi có trình bày khác của đơn vị thiết kế thang máy và phải chỉ ra được việc kết nối trên là không cần thiết.

Khi lắp đặt phải nhà thầu PCCC cung cấp tất cả Module điều khiển ống luồn dây, máng cáp và đi dây điện cần thiết đến phòng kỹ thuật thang máy tương ứng và nối dây tín hiệu vào một hộp đấu dây gân bên bo mạch điều khiển thang máy. Việc kết nối với tủ điều khiển thang máy sẽ đo nhà thầu thang máy thực hiện với sự hỗ trợ của đơn vị cung cấp và lắp đặt thiết bị báo cháy.

Thiết bị điều hòa không khí

Đối với hệ thống điều hoàn không khí việc đóng ngắt các thiết bị như các AHU, các van chăn lửa trong trường hợp có hỏa hoạn sẽ được thực hiện khẩn cấp từ hệ thống báo cháy như đối với hệ thống thang máy. Tuy nhiên việc thực hiện kết nối và các vị trí điều khiển phái được phối hợp giữa nhà thầu PCCC và nhà thầu lắp đặt điều hòa.

Các vị trí và số lượng module điều khiển hệ thống điều hòa không khí từ hệ thống báo cháy. Sẽ được bổ sung và xách định rõ vị trí trong quá trình thi công hệ thống. Việc bổ sung thêm các module sẽ không cần phải có sự tham gia của đơn vị tư vấn thiết kế nếu việc bổ sung không vượt quá 20% dung lượng trên 1 loop của hệ thống báo cháy.

Mỗi một module điều khiển có thể cách ly khỏi tủ điều khiển trong khoảng thời gian hệ thống được bảo trì hoặc thử nghiệm.

Chức năng”dừng”thiết bị điều hòa không khí phải là độc lập trừ khi có trình bày khác của đơn vị thiết kế điều hòa và phải chỉ ra được việc kết nối trên là không cần thiết.

Khi lắp đặt phải nhà thầu PCCC cung cấp tất cả Module điều khiển ống luồn dây, máng cáp và đi dây điện cần thiết đến phòng kỹ thuật điều hòa, van chặn lửa tương ứng và nối dây tín hiệu vào một hộp đấu dây gần bên bo mạch điều khiển hệ thống điều hòa, van chặn lửa. Việc kết nối với tủ điều khiển hệ thống điều hòa, van chặn lửa sẽ đo nhà thầu thống điều hòa không khí thực hiện với sự hỗ trợ của nhà thầu PCCC.

Quạt điều áp buồng thang bộ và quạt hút khói.

Trong trường hợp báo cháy quạt tăng áp buồng thang và quạt hút khói phải được khởi động tự động. Chức năng điều khiển phải được thực hiện qua những Module điều khiển từ hệ thống báo cháy. Mỗi một module điều khiển có thể cách ly khỏi tủ điều khiển trong khoảng thời gian hệ thống được bảo trì hoặc thử nghiệm.

Khi lắp đặt phải nhà thầu PCCC cung cấp tất cả Module điều khiển ống luồn dây, máng cáp và đi dây điện cần thiết đến vị trí của quạt tăng áp và quạt hút khói tương ứng và nối dây tín hiệu vào một hộp đấu dây gần bên bo mạch điều khiển hệ thống điều hòa, van chặn lửa. Việc kết nối với tủ điều khiển quạt tăng áp và sẽ đo sẽ đo nhà thầu cung cấp lắp đặt hệ thống trên thực hiện với sự hỗ trợ của nhà thầu PCCC

Hệ thống đèn exit và sự cố

Đèn chiếu sáng sự cố và đèn chỉ lối thoát nạn được bố trí lắp đặt ở trên các cửa ra vào, hành lang, cầu thang thoát nạn, lối rẽ trên đường thoát nạn tại tất cả các tầng của công trình, vị trí lắp đặt phải đảm bảo dễ quan sát và có khoảng cách không lớn hơn 30m(xem bản vẽ). Khi ở có điện thì các đèn này ở trạng thái sạc và khi mất nguồn thì đèn sẽ sáng.

Bạn gặp khó khăn về việc tính chọn bơm phòng cháy chữa cháy? Tính cho hệ thống bể ngầm phòng cháy chữa cháy ? Tính chọn mật độ đầu phun sprinkler? Tính chọn mật độ đầu báo cháy nhiệt, đầu báo khói? v.v… Tham khảo ngay Khóa học Thiết kế hệ thống PCCC tại VNK EDU